
Yapım: 1910 ABD
Tür: Korku, Gerilim, Dram, Kısa Metraj
Yönetmen: J. Searle Dawley
Oyuncular: Mary Fuller, Charles Ogle, Augustus Phillips
Süre: 16 Dakika
Dr. Frankenstein, yaşamın sırrını çözmüş ve bir insan yaratma takıntısıyla kontrolünü yitirmiş bilim adamıdır. Yaptığı deneyler sonucu bu amacına ulaşacak fakat onun gözünü kör eden hırsı "Canavar"ının kötü bir varlık olmasına neden olacaktır. Mary Shelly'in 1818 yılında yayınladığı "Frankenstein" veya diğer adıyla "Modern Prometheus" romanın ilk sinema uyarlaması olan film 1910 yılında J. Searle Dawley tarafından beyaz perdeye taşınıyor. Ayrıca romana birebir bağlı kalınmadığını filmin başındaki "serbest bir uyarlamadır" uyarısıyla belirten Dawley bizlere 16 dakikalık bambaşka bir Frankenstein deneyimi yaşatıyor.
Kült filmleri, hele ki böylesine eski yapım olan kült filmleri, izlemeye bayılırım. Uzun araştırmalar sonucu 1900'lerin başarında çekilmiş başka bir korku filmi bulduğum zaman adeta hazine bulmuş bir korsan gibi gözlerim parlıyor. Aslında Frankenstein (1931) filminin incelemesini yazmadan önce romanın ilk uyarlamasının o film olduğunu düşünüyordum. Fakat birkaç İngilizce kaynaktan doğruladıktan sonra (Malesef ki sinemayla ilgili yerli kaynaklar her zaman güvenilir bilgiler içermiyor) ilk uyarlamanın Thomas A. Edison'un (Evet bildiğimiz ampulü icat eden Thomas Edison) yapım şirketi, Edison Manufacturing Company tarafından çekilen 1910 yapımı Frankenstein olduğunu öğrendim.
Televizyon dizileri, bir senaristin kalitesini belirler. Çünkü uzun soluklu bir hikayeyi izleyicinin dikkatini sürekli üst çıtada tutarak sürdürmesi gereklidir. Sinema filmleri ise yönetmenlerin kalitesini ortaya çıkarır. İyi bir yönetmen elindeki imkanları verimli kullanarak düşük bütçeli bir yapımı bile büyük bir başyapıt haline getirebilir. J. Searle Dawley, tam da bu kategoriye dahil olan bir yönetmen. Özellikle Dr.Frankenstein'ın Canavarı yarattığı (kelimenin tam anlamıyla yoktan var ediyor) sahnede, dahiyane bir fikirle, Canavar kuklasını dev bir kazanın içinde yakıp daha sonra görüntüyü tersten oynatarak bize Canavar'ın yaratılışı olarak göstermesi, Dawley'in ne denli akıllı bir yönetmen olduğunun göstergesi.
Bu güne kadar, Türkiye'de dahil, bir çok ülkede -Frankenstein (1931) gibi muhteşem ya da Frankenstein all'italiana (1975) vasat- sayısız uyarlaması olan Mary Shelly'nin unutulmaz romanı Frankenstein kuşkusuz sinema tarihinin en önemli esin kaynaklarından biridir. 1910 yapımı Frankenstein, korku filmi türünün mihenk taşlarından biri. Kült film meraklılarının es geçmemesi gereken bir film. İyi seyirler.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder